چه از قبل با لینوکس فدورا آشنا بوده باشید و چه برای اولین بار است که نام آن را می‌شنوید، خواندن ادامه‌ی این مطلب به شما کمک می‌کند که درک دقیقی از این سیستم عامل و قابلیت‌های آن داشته باشید.
فدورا یک سیستم‌عامل مبتنی بر لینوکس منبع‌باز است که همه افراد می‌توانند به طور رایگان از آن استفاده کنند. این سیستم‌عامل، پس از اوبونتو، محبوب‌ترین توزیع لینوکس به شمار می‌رود. اگر برایتان جالب است که درباره ویژگی‌ها و تاریخچه‌ی لینوکس فدورا بیشتر بدانید، با مبین هاست همراه باشید…
Fedora چیست؟
لینوکس Fedora یکی از محبوب‌ترین توزیع های لینوکس است که در تمام دنیا، به عنوان یک سیستم‌عامل امن با کاربردهای عمومی شناخته می‌شود. از ویژگی‌های محبوب و کاربرپسند فدورا می‌توان به ارائه‌ی فناوری‌های جدید و امکان استفاده به عنوان یک سیستم عامل قدرتمند اشاره کرد.
این سیستم‌عامل دارای چرخه‌ی انتشار 6 ماهه است که توسط اعضای پروژه‌ی حرفه‌ای فدورا، توسعه داده شده و توسط بنیاد RedHat پشتیبانی می‌شود. به همین دلیل، لینوکس فدورا دارای علامت تجاری Red Hat Inc است.
هدف از پروژه‌ی فدورا، ارائه‌ی سیستم‌عاملی چندمنظوره است که از پکیج‌های نرم‌افزار آزاد ساخته شده و دارای برنامه‌ی انتشار سریع است؛ به طوری که هر 6 الی 8 ماه یکبار، یک نسخه‌ی جدید از آن منتشر شود.
از زمان انتشار فدورا در سال 2003 تاکنون، 3 نسخه از آن به طور پیوسته مورد استفاده قرار می‌گیرند: نسخه‌ی دسکتاپ که بر روی رایانه‌های شخصی متمرکز است، نسخه‌ی سرور و نسخه‌ی اتمی که برای کار بر روی رایانش ابری طراحی شده‌اند.
تاریخچه فدورا
پس از آنلر شد. با توقف لینوکس Red Hat، فدورا به طور داوطلبانه به ارائه‌ی نرم‌افزار اضافی برای Red Hat پرداخت.
نسخه لینوکس Red Hat تنها نسخه از لینوکس بود که توسط شرکت Red Hat و به صورت غیررایگان و تجاری فروخته می‌شد؛ اما Fedora Core یک لینوکس کاملا رایگان بود. پس از سرمایهگذاری RedHat در فدورا، نسخه‌های جدید لینوکس RedHat به نام RedHat Enterprise بر اساس فدورا، ساخته و معرفی شدند.
برنامه‌های کاربردی سیستم‌عامل فدورا
هر سیستم‌عاملی، برای مجموعه‌ای از کاربردهای منحصربهفرد طراحی می‌شود. فدورا با مزایای بی‌شماری که دارد، برای مجموعه‌ی وسیعی از فعالیت‌ها مناسب است. به عنوان مثال، محیط دسکتاپ GNOME آن به یکپارچه‌سازی محیط دسکتاپ کمک می‌کند. همچنین، با بروزرسانی‌های مکرری که فدورا ارائه می‌دهد، می‌توانید از آخرین ویژگی‌های سیستم‌تان استفاده کنید.
لینوکس فدورا با مخزن RPM Fusion، به کاربرانش اجازه‌ی دسترسی به آخرین درایور‌های گرافیکی و طیف وسیعی از نرم‌افزار‌‌های چندرسانهای و بازی مانند Steam، Kodi و غیره را می‌دهد.
این سیستم‌عامل، با بهره‌مندی از جدید‌ترین ابزار‌های توسعه و مدیریت سیستم، می‌تواند به عنوان یک مرکز کنترل مدیر سیستم و ایستگاه کاری توسعهدهنده در نظر گرفته شود. همچنین، برای کاربردهای غیر فنی، مزایای بسیاری دارد و جایگزینی عالی برای ویندوز و macOS به شمار می‌رود.
این سیستم‌عامل علاوه بر عملکرد عالی در زمینه‌ی نسخه‌ی ویندوز، با انتشار نسخه‌ی سرور توانسته به موفقیت بیشتری دست پیدا کند. اگر قصد خرید سرور مجازی لینوکس را دارید، فدورا گزینه‌ای مناسب برای شماست.
لینوکس فدورا برای چه کسانی مناسب است؟
به دلیل راحت بودن نصب و کار با محیط لینوکس فدورا، به تمام افراد با هر سطح دانشی توصیه می‌شود که از این سیستم عامل استفاده کنند. نسخه‌ی دسکتاپ این سیستم‌عامل به دلیل انعطاف زیاد و سادگی، به کاربرانش اجازه می‌دهد تا کنترل کافی بر روی سیستمشان داشته باشند. با این حال، این سیستم‌عامل کمتر از توزیع اوبونتو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به دلیل ابزار‌های مورد نیازی که توسط سیستم عامل فدورا ارائه می‌شوند، توسعهدهندگان و ادمین‌ها می‌توانند به راحتی از این سیستم عامل استفاده کنند. برنامه نویسان می‌توانند از نرم‌افزار blood edge که با این سیستم عامل سازگار است، به برنامه‌ها و نرم افزارهای جدید دسترسی داشته باشند. همچنین، این سیستم عامل، دسترسی به برنامه‌های جدید را برای مدیران سیستم میسر می‌کند.
مزایا و ویژگی‌های منحصر به فرد سیستم‌عامل فدورا
- پشتیبانی از معماری‌های مختلفی نظیر AMD x86-x64، BM Power64le، IBM Z، Intel i686، ARM-hfp، ARM AArch64، MIPS-64el، IBM Power64 و غیره؛
- پشتیبانی از برنامه‌های متنوع مانند بازی‌ها، مرورگر‌های مختلف، فرمت‌های مختلف فایل مانند Word و PDF، زبان‌های برنامه‌نویسی مختلف و غیره؛
- سیستم‌عامل پایدار و ایمن؛
- برخورداری از جامعه‌ی حمایتی بزرگ؛
- متن‌باز بودن؛
- رابط کاربری ساده و جذاب؛
- فایروال قدرتمند و سایر ویژگی‌های امنیتی منحصربهفرد؛
- آخرین هسته‌ی لینوکس؛
- ارائه‌ی انواع ابزار‌های گرافیکی مختلف؛
- سازگاری با بسیاری از نرم‌افزار‌‌های آموزشی؛
- پشتیبانی از ویژگی مجازی‌سازی؛
- پشتیبانی از انواع مختلف دسکتاپ؛
- پشتیبانی از برنامه‌های مختلف شخص ثالث؛
- چندین مخزن نرم‌افزار؛
- دریافت سریع بروزرسانی‌ها؛
- boot time کوتاه؛
معایب لینوکس فدورا
با اینکه این توزیع لینوکس دارای مزایای بسیاری است، اما نباید از معایب آن غافل شد. به عنوان مثال، با توجه به محدودیت مخازن نرم افزار، باید مخزن شخص ثالث RPM Fusion را پس از نصب این سیستم عامل، اضافه کنید. برخی از مهم‌ترین معایب فدورا عبارتند از:
- تنظیم آن زمان‌بر است؛
- برای استفاده از نسخه‌ی سرور، به نرم‌افزار‌‌های خاصی نیاز دارید؛
- دارای یک سرور خاص است و روی هر سروری به درستی اجرا نمی‌شود؛
- برای اشیاء چندفایلی، مدل استانداردی ندارد.
نسخه‌های مختلف لینوکس فدورا چیست؟
این سیستم‌عامل، دارای ۵ نسخه‌ی مختلف است که عبارتند از:
Fedora Workstation
این نسخه برای کار با کامپیوتر‌های شخصی طراحی شده و با استفاده از محیط GNOME توانسته نظر مثبت کاربران زیادی را به سمت خود جلب کند. برنامهنویسانی که به لینوکس علاقه‌مند هستند، می‌توانند از این نسخه از لینوکس فدورا استفاده کنند.
Fedora Server
این نسخه، مخصوص سرور و برای بهره‌مندی از آخرین نسخه‌ی نرم‌افزار روی سرور، طراحی شده است. با این حال، از آنجایی که پایداری کم و احتمال آسیب‌پذیری بالایی دارد، برای کار با سرور‌های سازمانی توصیه نمی‌شود.
Fedora IoT
همانطور که از نامش پیداست، این نسخه از لینوکس فدورا برای اکوسیستم‌های اینترنت اشیا و دستگاه‌های مرتبط با آن طراحی شده است.
CoreOS
این نسخه از لینوکس فدورا، یک نسخه‌ی حداقلی از سیستم‌عامل است که با پکیج‌های پایه‌ی فدورا ارائه شده و به طور خودکار به روز می‌شود. همچنین، می‌توانید از این نسخه برای رایانش ابری استفاده کنید.
Fedora Silverblue
Fedora Silverblue از Fedora Workstation مشتق شده و یک محیط دسکتاپ تغییرناپذیر و پایدار‌تر را برای کاربرانش فراهم می‌کند. اگر قصد توسعه‌ی نرم‌افزار‌‌های مبتنی بر کانتینر را دارید، این نسخه از لینوکس فدورا، مناسب شماست.
چرا باید از لینوکس فدورا استفاده کنیم؟
در این قسمت، ویژگی‌هایی که باعث می‌شوند لینوکس Fedora نسبت به ویندوز برتری داشته باشند را توضیح می‌دهیم.
آزاد و رایگان بودن
برخلاف ویندوز و macOS که برای استفاده باید هزینه‌ای پرداخت کنید، فدورا یک سیستم عامل منبع‌باز و کاملا رایگان است و شما می‌توانید از هسته و برنامه‌هایی که ارائه می‌دهد استفاده کرده و در صورت داشتن مهارت و دانش برنامه‌نویسی بالا، آن را توسعه دهید. به این ترتیب، تنها با در اختیار داشتن یک USB و بدون هیچ پرداختی، می‌توانید سیستم‌عامل فدورا را بر روی سیستم‌تان نصب کرده و از آن استفاده کنید.
استفاده‌ی آسان
لینوکس فدورا مانند اکثر توزیع‌های مختلف لینوکس، دارای رابط کاربری ساده و جذاب است. شما با کمک مرکز نرمافزاری فدورا، به برنامه‌های محبوبی مانند Firefox، Slack، Steam و غیره دسترسی دارید.
در صورتی که برنامه‌ی مورد نظرتان را پیدا نکردید، این به این معنی نیست که فدورا از آن پشتیبانی نمی‌کند؛ بلکه شاید آن برنامه‌ی خاص در لیست فروشگاه، موجود نباشد. به عنوان مثال، برنامه‌ی گوگل کروم در لیست برنامه‌های این سیستم عامل قرار ندارد و شما می‌توانید با دانلود فایل RPM که عملکرد مشابه با فایل DEB در اوبونتو را دارد، نرم‌افزار گوگل کروم را از صفحه‌ی رسمی‌اش دانلود کرده و آن را نصب کنید. همچنین، دسترسی عموم افراد به ترمینال برای نصب برنامه‌ها آزاد است.
تجربه‌ی کاربری لذت‌بخش
رابط کاربری فدورا بسیار جذاب طراحی شده و به همین دلیل، کاربران زیادی ترجیح می‌دهند که به جای ویندوز یا macOS، از این سیستم‌عامل استفاده کنند. رابط کاربری فدورا با رابط کاربری محیط ویندوز کاملا متفاوت است و امکانات بیشتری را در اختیار شما قرار می‌دهد.
امنیت بالا
از آنجایی که فدورا یک سیستم‌عامل منبع باز است، امنیت بیشتری نسبت به ویندوز و macOS دارد. دلیل این امر این است که همه‌ی کاربران در سراسر جهان می‌توانند به کد فدورا دسترسی داشته باشند و بر روی تهدیدها و آسیب‌پذیری‌های آن کار کنند. البته، این حرف به این معنی نیست که فدورا به طور کامل یک سیستم‌عامل ضد ویروس یا آنتی بدافزار است. با این حال، در مقایسه با ویندوز و macOS، آسیب‌پذیری کمتری در برابر حملات دارد.
نیاز به منابع کمتر
لینوکس Fedora یک سیستم‌عامل سبک است و نسبت به macOS و ویندوز، به منابع کمتری نیاز دارد. به عنوان مثال، شما برای نصب ویندوز 11 مایکروسافت، به حداقل 64 گیگابایت فضای ذخیره‌سازی نیاز دارید. این در حالی است که برای نصب لینوکس فدورا، به کمتر از 20 گیگابایت فضای ذخیره‌سازی نیاز است. اگر سختافزار قدیمی با منابع محدود دارید، فدورا گزینه‌ی مناسبی برای شماست.
گزینه‌های مختلف برای نسخه‌ی دسکتاپ
اگر از محیط GNOME خوشتان نمی‌آید، می‌توانید گزینه‌های دیگر دسکتاپ مانند Spins را انتخاب کنید. اگر تنها تجربه‌ی شما از سیستم‌عامل مربوط به ویندوز می‌شود، گزینه‌ی plasma rotation برای شما مناسب است. کاربرانی که دارای سختافزارهای قدیمی‌تر هستند، بهتر است از رابط rotating XFCE یا LXQT را انتخاب کنند.
تفاوت Fedora Core و Fedora Extra چیست؟
همانطور که در بالا اشاره کردیم، فدورا در ابتدا با نام Fedora Core ارائه شده بود. در Fedora Core، پکیج‌های نرمافزاری اولیه و الزامات اولیه‌ی سیستم‌عامل به طور پیشفرض، در زمان نصب اضافه می‌شدند. همچنین، شما می‌توانستید از پکیج‌های نرمافزاری که بر روی DVD یا CD داشتند استفاده کنید.
تفاوت Fedora Core با Fedora Extra در این است که در Fedora Extra، این پکیج‌های نرمافزاری در DVD نصب این سیستم‌عامل وجود ندارند و شما باید آن‌ها را از جای دیگری دانلود و نصب کنید. در واقع، Fedora Extra به معنای پکیج‌های نرمافزاری شخص ثالث است که توسط جامعه‌ی برنامه‌نویسی، ایجاد می‌شود.
مشخصات و معماری فنی سیستم‌عامل فدورا
لینوکس فدورا از معماری‌های x86، x64، i686 و armhfp پشتیبانی می‌کند. همچنین، این سیستم‌عامل با دسکتاپ‌های Awesome، Enlightenment، KDE، MATE، Ratpoison، Cinnamon، GNOME، LXDE، Openbox و Xfce سازگار است. دسکتاپ پیشفرض این سیستم‌عامل، GNOME Shell است.
توزیع‌های مختلف لینوکس Fedora با نام‌های Fedora Spin و Fedora Labs شناخته می‌شوند. Fedora Spin برای رفع نیاز‌های مختلف، پکیج‌های نرمافزاری مختلفی را در اختیار لینوکس قرار می‌دهد که بر از آن‌ها به طور تخصصی در زمینه‌های طراحی، امنیت، بازی، رباتیک و محاسبات علمی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سخن پایانی
فدورا یک سیستم‌عامل مبتنی بر لینوکس است که پس از اوبونتو، به عنوان محبوب‌ترین توزیع لینوکس به شمار می‌رود. این سیستم‌عامل دارای مزایای بینظیری مانند رایگان و متن‌باز بودن، امنیت بالا، پشتیبانی از معماری‌های مختلف، دریافت سریع بروزرسانی، ارائه‌ی نسخه‌های مختلف و بسیاری از مزایای دیگر است.
به دلیل مزایا و ویژگی‌های زیادی که لینوکس Fedora دارد، استفاده از آن به تمامی کاربرانی علاقه‌مند به لینوکس که به دنبال یک سیستم‌عامل کاربرپسند، ساده و همهکاره می‌گردند، توصیه می‌شود.
سوالات متداول
فدورا را از کجا دانلود کنیم؟ برای نصب فدورا به چه چیزهایی نیاز داریم؟
بهتر است این سیستم‌عامل را از سایت اصلی‌اش (getfedora.org) دانلود کنید. برای نصب فدورا به حداقل یک پردازنده‌ی 1 گیگاهرتزی، 1 گیگابایت رم، 10 گیگابایت فضای هارد دیسک و یک فلش درایو 2 گیگابایتی نیاز دارید.
چرخه‌ی زندگی فدورا چیست و چگونه منتشر می‌شود؟
هر 6 ماه یکبار، نسخه‌ی جدید این سیستم‌عامل منتشر می‌شود و هر نسخه می‌تواند تا 13 ماه، برورزرسانی‌ها را دریافت کند. بدین صورت، می‌توانید به جای هر 6 ماه یکبار، هر 1 سال یکبار سیستمعاملتان را بروزرسانی کنید.
اوبونتو بهتر است یا فدورا؟
با اینکه اوبونتو و فدورا دارای ویژگی‌های اولیه‌ی مشابهی هستند، اما اوبونتو با توجه به کاربرپسند‌تر بودن، عملکرد روان‌تر و ویژگی‌های فوقالعادهاش، در صدر جدول قرار دارد. با این حال، بروزرسانی‌های مکرر فدورا یکی از مهم‌ترین مزیت‌هایی است که در اوبونتو آن را نمی‌بینید.
